Yağlar (lipidler), hayvansal organizmaların en zengin enerji kaynaklarıdır. Canlının enerjiyi karbonhidratlardan karşılayamadığı yerlerde, karbonhidratların yetersiz olduğu durumlarda enerjinin kaynağı lipidlerdir.
Lipidler çoğunlukla ince bağırsaklarda sindirilir. Bu sindirim pankreatik lipaz enzimi tarafından gerçekleştirilir. Karaciğerden salgılanan safra tuzları bu sindirimde yardımcı rol oynar. Kısaltması MCT (Medium chain triglyceride) olan orta zincirli yağlarda bu olayın işleyişi diğer yağların sindiriminden farklı işlemektedir.
Sindirimi midede başlar ince bağırsakta çoktan tamamlanır. İnce
bağırsaktan emilen bu yağ asitleri, kan yoluyla karaciğer taşınır. Karaciğerde
metabolize edilir. Tekrar esterleşmeye gerek duymadan mitekondriye taşınır
hızlı bir şekilde okside olur. Bu da MCT dediğimiz yağ asidi türünün, LCT (Long
chain triglyceride) denilen uzun zincirli yağ asidi türüne
göre hızlı bir şekilde enerji vermesine yol açar. MCT’lerin okside olma hızı
6-9 g/saatken LCT‘lerin sindirim hızı 2-5 g/saattir [1]. Yapılan araştırmalarda
MCT tüketen bireylerin daha fazla yağ yaktığı görülmüştür. Aynı zamanda açlık
hissini baskılayarak iştah kontrolüne ve daha az kalori alımını sağlamaktadır
[2][3][4][5].
Fitness ve vücut
geliştirmeyle ilgilenenlerin son zamanlarda adını sık duyduğu bu “MCT oil” denilen
yağ maalesef söylenenin aksine hindistan cevizinde yüksek oranlarda bulunmuyor.
Bu fitness sektörünün pazarlama taktiklerinden biri. Son zamanlardaki “Hindistan
cevizi yağının %62’si MCT’tir. Bu yüzden
hindistan cevizi yağı bizim, fitness yapanlar, için mükemmel bir yağ
kaynağıdır!” iddiası yalnızca bu endüstrinin satış
taktiklerinden birisidir. ABD’de, hindistan cevizi yağı ve MCT yağı
üreticilerine, laurik asite MCT yağı denilmesine izin veriliyor; çünkü
biyokimyacılar laurik asitin gerçek MCT yağları gibi davranmadığını anlamasına
rağmen bu yağların isminin MCT olarak geçmesine göz yumuyor. Pazarlamacılar,
hindistan cevizinde dört çeşit MCT olduğunu iddia ediyorlar. Bunlar C6, C8,
C10, C12. Bu rakamlar karbon zincirlerinin uzunluğunu tanımlar. Yukarıdaki
araştırma çıkarımlarında da bahsettiğim LCT ve MCT’yi kimyasal olarak ayıran
nokta karbon zincirlerinin uzantılarıdır. Biyolojik açıdan laurik asit LCT gibi
işler. Laurik asit LCT olarak düşünülmelidir. MCT’in aksine işlenmesi ve
enerjiye dönmesi daha uzun sürer.
Öyleyse
“MCT Yağı” nedir?
Aşağıdaki yağ
asitlerinden yalnızca ilk üçü MCT gibi metabolize edilir.
C6(Caproik Asit): Hindistan
cevizi yağında yeteri miktarda yoktur. Tadı kötüdür, tüketildiğinde sıklıkla
mide rahatsızlıklarına yol açar. Ancak hızlı bir şekilde ketona dönüşür.
Tükettiğiniz MCT yağı tuhaf bir tada sahipse yeterinde C6’dan damıtılmamıştır.
C8(Caprilik Asit): Hindistan
cevizi yağının ~%6 sı caprilik asittir. Anti-mikrobik etkilere sahiptir. Hızlı
bir şekilde metabolize olur. Yaklaşık 1 kaşık caprilik tüketebilmek için 18
kaşık hindistan cevizi yağı tüketmek gerekir.
C10(Capric Asit): Hindistan
cevizi yağının ~%10u capric asitten oluşur. MCT diyebileceğimiz bir formdur.
Tüketildiğinde enerjiye dönüşümü C8’e göre uzun sürer fakat C8’den daha
ekonomiktir.
C12(Laurik Asit): Hindistan
cevizi yağının %50’den fazlası laurik asitten meydana gelir. Kolestrolünü diğer
yağ asitlerine göre daha çok yükseltir. Antimikrobiyal etkisi vardır. Enerjiye
dönüşüm hızı MCT’e oranla düşüktür [6][7]. Karaciğerdeki metabolizesi uzun
sürer. Fitness sektöründe MCT olarak nitelendirilir.
C14 ve üzeri: Bu yağ
asitleri LCT olarak kabul görmüştür. Stearik asit (C18:0), oleik asit (C18:1)
ve lineoleik asit (C18:2) dahil olmak üzere çoğunlukla doymuş yağ asitleridir.
Hindistan cevizi yağı içerisinde bulunan bu uzun zincirli yağ asitlerinin
yüzdeleri, meyvenin yetiştiği bölgeye ve diğer değişkenlere bağlıdır.
Hindistan cevizi
yağı lezzetli bir yağdır. Aynı zamanda iyi bir yağ kaynağıdır; fakat elde etmek
için harcayacağınız para, özellikle Türkiye’de yaşıyorsanız, gereksizdir. Her
insan yaşadığı bölgenin kaynaklarından beslenmesi gerekir. Ataları buna göre
evrilmiştir bu yüzden canlı, etrafındaki besin kaynaklardan daha çok verim
alacaktır. Bu yüzden yağ kaynağınızın hindistan cevizi yağı olması o kadar
önemli değildir.
Kaynak:
1) Jeukendrup AE, Saris WHM, Schrauwen P, Brouns F, Wagenmakers
AJM. Metabolic availability of medium-chain triglycerides coingested with
carbohydrates during prolonged exercise. J Appl Physiol 1995; 79:756–62.
2) Flatt, J. P., Ravussin, E., Acheson, K. J. & Jequier, E.
(1985) Effects of dietary fat on postprandial substrate oxidation and on
carbohydrate and fat balances. J. Clin. Investig. 76:1019-1024.
3) Hainer V, Kunesova M, Stich V, Zak A, Parizkova J. The role
of oils containing triacylglycerols and medium-chain fatty acids in the dietary
treatment of obesity. The effect on resting energy expenditure and serum
lipids. Cas Lek Cesk 1994 Jun 13;133(12):373-5.
4) Stewart, J.W., Wiggers, K.D., Jacobsen, N.L., Berger, P.J.
Effect of various triglycerides on blood and tissue cholesterol of calves, J
Nutr, 1978, 108: 561-566.
5) Stubbs RJ, Harbron CG. Covert manipulation of the ratio of
medium- to long-chain triglycerides in isoenergetically dense diets: effect on
food intake in ad libitum feeding men. Int J Obes Relat Metab Disord 1996
May;20(5):435-44 6)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder