Kas kütlesini arttırmak için protein, karbonhidrat ve diğer supplementler kadar önemli olan besinler minerallerdir. İhtiyaç miktarında alınmazsa kas yapımı ve onarımı zorlaşacaktır. Başlangıç ve orta seviyedeki kişiler için çok fazla etkili olmasa da ileri düzeyde bu sporu yapanlar için her zaman kontrol edilmesi gereklidir. Tüketilen besinlerin mineral değeri diyet içinde takip edilmelidir.
Minerallerin çoğu ter ile dışarı atıldığı için sıradan
insanlara göre çok daha fazla terleyen kişilerin mineral tüketimine dikkat
etmesi gerekir. Spordan sonra ter ile vücuttan uzaklaştırılanların yerine
yenileri takviye edilmelidir. Mineral hesabı en az kalori hesabı kadar ciddi
yapılmazsa ve buna göre beslenme programı hazırlanmazsa istenen sonuçları almak
zorlaşacaktır.
Vücut Geliştirenlerin Alması Gereken Mineraller
Minerallere geçmeden önce kaslarda meydana gelen
kasılma ve kramp gibi problemlerin yetersiz mineral alımı yüzünden olduğunu ve
bu durumları yaşayan kişilerin mineral ölçümü yaptırarak bu konuya önem vermesi
gerektiğini ekleyelim. Ayrıca her şeyin fazlası zarar olduğu gibi minerallerin
de fazla tüketilmesi, diğerlerinin emilimini kıracağı için vücuda zarar
vereceğini hatırlatalım. İşte vücut geliştirme için vazgeçilmez mineraller:
1. Kalsiyum
Kalsiyum vücutta en çok bulunan mineraller arasında
yer alır. Kemiklerin yapısını oluşturur ve sağlamlık için mutlaka yeterli
miktarda alınması gereklidir. Vücut geliştirmecilere baktığımızda almaları
gereken kalsiyum ile fosfor miktarının eşit olması önemlidir. Eşitlik
sağlanamadığı zaman etki azalır. Proteinli diyet uygulayan kişiler, farkında
olmadan protein ile birlikte fosfor da alırlar. Vücut geliştirmeciler gibi
yüksek protein ihtiyacı olan kişilerin kalsiyum ve fosfor dengesini sağlamak
için fazladan kalsiyuma ihtiyaçları vardır.
Kalsiyum sütte bol miktarda bulunuyor olsa da düşük protein
sunduğu için ve laktoz barındırdığı için kimileri tarafından süt tüketimi
tercih edilmez. Bu durumda farklı yollardan temin edilmesi gerekir. Bunun en
güzel çözümü supplement yardımı almaktır. Kazein adı verilen ve sütten üretilen
protein tozlarından kullanmak da diğer bir yöntem olabilir. Kasların
kemiklerden destek aldığını ve kemik sağlığı için kalsiyumun ne kadar önemli
olduğu hatırlanmalı ve tüketimine özen gösterilmelidir.
2. Magnezyum
Magnezyum vücudun işleyişi için en önemli mineraller
arasında yer alır. Son yıllarda yapılan araştırmalar vücut geliştiriciler için
magnezyum tüketiminin daha önemli olduğunu ortaya çıkarmıştır çünkü magnezyum
vücutta enerji, direnç ve güç üretiminde kullanılan ve protein sentezlemede
aktif rol alan bir element olarak karşımıza çıkmaktadır.
Konu hakkında bazı antrenörlerin verdiği demeçlere
bakınca yıllardan beri magnezyum konusunda dikkat çektikleri gözlerden
kaçmamaktadır. Yapılan son deney bunu bir kez daha kanıtlamıştır. İki grup
vücut geliştirme sporcularından birine takviye magnezyum verilmiştir. Dört
hafta boyunca uygulanan testte magnezyum kullanan grupta yer alan sporcuların
bacak kaslarındaki güç artışı ve dayanıklılık, magnezyum almayanlara göre fazla
olmuştur. Bu test durumun vahametini ortaya koymaktadır.
3. Demir
Demir minerali kan ve dolaşım sisteminin temelini
oluşturduğu için vücut geliştirme için dolaylı yönden önem taşır. Ağırlık
çalışması sırasında artan oksijen ihtiyacı için kaslara daha fazla kan
pompalanır. Kanda oksijeni taşıyan hücreler için demirin önemi yüksektir. Set
aralarında yeterli oksijen sağlanması ve kasların dinlenmesi buna bağlıdır.
Kadın vücut geliştiriciler için demir çok daha fazla
öneme sahiptir. Kadınların regl dönemleri sebebiyle kaybettikleri kanı hızla
telafi etmeleri gerekir. Vücut geliştirme yapan kadınlarda kansızlık durumu
yaşanırsa kaslar iyi beslenemez. Böylece yeterli gelişim sağlamak mümkün olmaz.
Kadınların kırmızı et tüketimine özen göstermeleri demir eksikliğinin önüne
geçecektir.
4. Sodyum
Sodyum vücutta elektrolit olarak görev yapan
elementtir. Sinirsel iletişimi sağlar. Bunun yanında vücudun su dengesinin
korumasında görev alır. Halk arasında bilinen adıyla tuzdur. Tuz bol miktarda
sodyum kaynağıdır. Vücut geliştirmeciler normal beslenme sırasında ihtiyaçları olan
sodyumu alırlar. Eğer fazla sodyum tüketilirse vücut su tutmaya ve şişmeye
başlar.
Vücut geliştirmecilerin yarışma öncesinde
vücutlarındaki fazla suyu atmaları gerekir. Kas ve derinin arasındaki su
atıldığı zaman kaslar belirginleşecektir. Bunu yaparken düşük sodyum tüketmeye
gayret edilir. Düşük sodyum tüketmek aynı yüksek sodyum tüketmek gibi vücudun
daha çok su toplamasına sebep olabilir. Yarışma öncesinde bu mineralin miktarı
iyi ayarlanmalıdır.
5. Çinko
Çinko demek büyümek demektir. Bunu sadece kasların
büyümesi olarak düşünmemek gerekir. Hamilelik döneminden çocukluk ve ergenlik
dönemine kadar en önemli hormonların salgılanmasında görev alan mineraldir.
Normal insanlar için dahi büyük öneme sahip bu element, vücut geliştirmecilerin
vazgeçilmezleri arasındadır.
Yeterli çinko alınmaması demek yeterli testosteron ve
büyüme hormonunun üretilememesi demektir. Testosteron cinsellik dışında kas
gelişimi için büyük önem taşımaktadır. Aynı şekilde büyüme hormonu üretimi,
kemiklerin güçlenmesini ve vücudun dayanıklılığını arttıran ve 30 yaşından
itibaren vücut tarafından üretimi azalan hormondur. Kas gelişimi için
diyetlerde tüketilen besinlerin yeterli çinko içeriği sunması önemlidir. Keza
çoğu vücut geliştirmecinin diyetlerinde yeterli çinko mevcut değildir.
6. Fosfor
Fosfor, enerji üretiminde doğrudan görev alır. ATP
denilen ve vücuda enerji veren nükleotidlerin yapısında bulunur. Vücutta en çok
bulunan mineraller arasındadır. Kalsiyum ile birlikte işleme girerek enerji,
güç ve dayanıklılık artışı sağlar. Protein ağırlıklı diyetlerde yüksek miktarda
alınıyor olsa da dikkat edilmesi gerekir. Fosforun bir diğer önemli görevi spor
esnasında laktik asit seviyesini dengeliyor olmasıdır. Bu açıdan bakıldığı
zaman fosforun önemi daha iyi anlaşılmaktadır. Genelde takviye edilmesine
ihtiyaç olmasa da kontrol altında tutulmalıdır. Fazla fosfor alınımının ise
ters etki yaparak kemiklerdeki kırılganlığı arttırdığını unutmamak gerekir.
7. Krom
İnsülin seviyesi ve insülinin dokulara bağlanmasında
görev yapar. Besinlerden alınan glikozun ve yağların insülin tarafından
taşınarak hücrelere ulaştırılmasını destekler. Yani krom alınımı yeterli olursa
hücrelerin insülin direnci hassas olur.
Vücut geliştirmeciler için bu yüksek önem
taşımaktadır. İnsülin hassasiyeti demek alınan besinlerin hücreler tarafından
daha hızlı kullanılması demektir. Ayrıca insülin yağ dokularını da taşıdığı
için yağ yakımında ve yağsız kas kütlesi üretiminde aktif olarak görev alır.
İşleyişin iyi olması krom seviyesine bağlıdır.
8. Potasyum
Sodyumla birlikte çalışan mineraldir. Potasyum
sinirsel bağların kuvvetlendirilmesinde, su dengesinin sağlanmasında ve
kasların kasılmasında aktif görev alır. Sodyum ile dengeli tüketilmesi gerekir.
Yarışma döneminde vücudun su tutmasını önlemek için alımı azaltılabilir. Fazla
azaltılırsa ters etki yaparak daha fazla su tutmaya sebep olabilir.
Potasyum, çoğu besinde bulunur. Bu yüzden normal
beslenme düzeni içinde genelde yeterli düzeyde alınır. Vücut geliştirmecilerin
en çok tükettiği meyvelerin içinde bol miktarda yer alıyor olsa da ağır idman
yapanların vücudundaki potasyum seviyesini ölçtürmeleri ve kontrol altında
tutmaları gereklidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder